Nhân dịp đón Xuân Kỷ Hợi năm 2019, Báo CAND có cuộc phỏng vấn Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an về kết quả công tác Công an năm 2018 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2019…

Thưa Bộ trưởng, tại phiên họp Thường vụ Đảng uỷ Công an Trung ương (CATW) vừa qua, đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định, Đảng bộ CATW là một trong những Đảng bộ gương mẫu đi đầu trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương, thể hiện rõ quyết tâm chính trị mạnh mẽ, nỗ lực lớn của Đảng ủy CATW và toàn lực lượng CAND trong thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế… Bộ trưởng có thể cho biết những kết quả đạt được trong công tác hết sức quan trọng này? 

Bộ trưởng Tô Lâm: Việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”, thể hiện tính tích cực, chủ động, gương mẫu của Bộ Công an trong thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương. Quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ về xây dựng hệ thống chính trị, xây dựng lực lượng CAND; kế thừa có chọn lọc ưu điểm của tổ chức bộ máy Bộ Công an từ trước đến nay, Đảng ủy CATW, Bộ Công an đã chủ động nghiên cứu xây dựng Đề án 106 “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, tham mưu, đề xuất Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 15-3-2018 về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; tham mưu với Chính phủ ban hành Nghị định số 01/2018/NĐ-CP ngày 6-8-2018, quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức bộ máy của Bộ Công an. 

Đây là những chủ trương, chính sách có ý nghĩa rất quan trọng, là căn cứ để lực lượng CAND đổi mới tổ chức, bộ máy, xây dựng tập trung, thống nhất, chuyên sâu, làm cơ sở cho việc điều chỉnh, bố trí lực lượng và thực hiện tinh giản biên chế.

Trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, Bộ Công an không tổ chức cấp trung gian, không tổ chức cấp tổng cục, sáp nhập Cảnh sát phòng cháy chữa cháy các địa phương; tinh gọn tổ chức Công an cấp tỉnh, cấp huyện. Tổ chức bộ máy từ Bộ đến cơ sở được đổi mới, sắp xếp lại theo nguyên tắc các đơn vị tương đồng về chức năng nhiệm vụ, các đơn vị không rõ nhiệm vụ, đối tượng công tác hoặc có chức năng, nhiệm vụ liên quan chặt chẽ với nhau mà trong quá trình hoạt động bắt buộc phải có sự phối hợp thì sáp nhập, hợp nhất, bảo đảm một cơ quan đơn vị có thể thực hiện nhiều việc và một việc chỉ giao cho một cơ quan, đơn vị chủ trì chịu trách nhiệm chính. Lực lượng Công an cấp xã sẽ được xây dựng theo hướng chính quy, tinh nhuệ.

Đến nay, tổ chức bộ máy từ Bộ đến Công an các địa phương cơ bản ổn định, từng bước đi vào hoạt động hiệu lực, hiệu quả, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ ghi nhận, đánh giá cao, nhân dân đồng tình, ủng hộ. Đồng thời với nhiệm vụ sắp xếp lại cơ cấu tổ chức bộ máy theo Nghị định của Chính phủ, Công an các đơn vị, địa phương đã chủ động làm tốt công tác chính trị tư tưởng, động viên cán bộ, chiến sỹ yên tâm công tác, tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao. Thời gian tới, Bộ tiếp tục chỉ đạo thực hiện việc sắp xếp lại cơ cấu tổ chức, bộ máy tại các cơ sở đào tạo trong CAND.

Thực tiễn cho thấy, tinh gọn bộ máy là công việc rất khó khăn ở mọi bộ, ngành, địa phương do đụng chạm đến quyền, lợi ích của cá nhân, tổ chức. Đảng ủy CATW, Bộ Công an đã làm như thế nào để nghiên cứu, triển khai kịp thời và thực hiện đạt kết quả như hiện nay?

Bộ trưởng Tô Lâm: Đúng như vậy, công tác tổ chức, cán bộ là vấn đề cốt lõi và đòi hỏi phải làm bài bản, khoa học, thận trọng. Để duy trì, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của lực lượng Công an ở tất cả các cấp, tránh xáo trộn tư tưởng, tâm lý cán bộ, chiến sĩ, Đảng ủy CATW chỉ đạo rất chặt chẽ việc tổng kết một cách cơ bản việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, xác định ưu điểm, hạn chế của tổ chức bộ máy CAND ở từng thời kỳ cách mạng. 

Quá trình xây dựng Đề án 106, tham mưu, triển khai thực hiện Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị, Nghị định số 01 của Chính phủ luôn tuân thủ nguyên tắc đảm bảo tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với lực lượng CAND; nguyên tắc tập trung dân chủ, khách quan, công tâm; lắng nghe, tiếp thu những ý kiến đóng góp xác đáng nhưng đồng thời phải hành động quyết liệt, với quyết tâm cao, nỗ lực lớn. 

Đã tranh thủ tối đa sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các đồng chí trong Đảng ủy Công an Trung ương, cấp ủy các địa phương; đồng thời huy động sự vào cuộc của toàn lực lượng Công an, nhất là các thế hệ cán bộ lãnh đạo chủ chốt, cán bộ lão thành; sự phối hợp chặt chẽ, ủng hộ của các bộ, ban, ngành liên quan và nhân dân. 

Đã xác định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm cụ thể đối với từng cấp ủy, tổ chức Đảng, Công an các đơn vị, địa phương và người đứng đầu; chủ động trong công tác cán bộ, giáo dục chính trị tư tưởng, đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền; nghiên cứu, đề xuất hoàn chỉnh các văn bản pháp lý liên quan... để đảm bảo việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp một cách đồng bộ, toàn diện, hiệu quả.

Để sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, nhiều cán bộ lãnh đạo chỉ huy trong CAND đã thay đổi cương vị công tác, nhưng đều yên tâm và sẵn sàng nhận nhiệm vụ. Quá trình thực hiện đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ cao của các cấp ủy Đảng, các bộ, ban, ngành, sự đồng thuận thống nhất cao trong toàn lực lượng. Qua đó, càng thể hiện bản lĩnh chính trị, truyền thống, bản chất vô cùng quý báu của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân “Vì nước quên thân, vì dân phục vụ”. 

Không có tinh thần dám nghĩ, dám làm, hy sinh lợi ích cá nhân, không có sự quyết tâm chính trị cao thì không thể làm được. Đó là thành công rất lớn, rất nổi bật. Trên cương vị Bí thư Đảng ủy CATW, Bộ trưởng, tôi bày tỏ sự tự hào, đồng thời chia sẻ, trân trọng ý chí, tinh thần, tình cảm đó của các đồng chí.

Xin Bộ trưởng cho biết ý nghĩa của việc Quốc hội thông qua Luật CAND (sửa đổi) trong bối cảnh lực lượng CAND đổi mới, sắp xếp lại tổ chức bộ máy và công tác chuẩn bị triển khai thi hành luật cũng như thực hiện việc chính quy Công an xã của Bộ Công an?

Bộ trưởng Tô Lâm: Luật Công an nhân dân (sửa đổi) thông qua tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV là sự kiện quan trọng, thể hiện sự cần thiết của việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, nhằm cụ thể hóa chủ trương của Đảng, quy định của Hiến pháp về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội; khắc phục những khó khăn, bất cập trong thi hành Luật Công an nhân dân (năm 2014); đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật nhà nước ta.

Luật CAND (sửa đổi) cũng hoàn thiện thêm một bước quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Công an nhân dân phù hợp với các đạo luật mới và thực tiễn nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật và xây dựng lực lượng CAND trong giai đoạn mới; tạo cơ sở pháp lý cho việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an “tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, bố trí, sắp xếp hệ thống chức vụ, chức danh, quy định về cấp bậc hàm... trong CAND phù hợp với cách bố trí lực lượng và mô hình tổ chức mới.

Việc xây dựng Công an xã chính quy là yêu cầu khách quan, nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh, trật tự tại cơ sở, đòi hỏi việc thực hiện phải có lộ trình cụ thể, bảo đảm triển khai khả thi, hiệu quả. Những năm qua, Bộ Công an đã điều động sĩ quan, hạ sĩ quan CAND đảm nhiệm chức danh Công an xã tại các địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh, trật tự; qua tổng kết, đánh giá cho thấy hiệu quả rõ nét, góp phần quan trọng khắc phục những bất cập trong quá trình thực thi nhiệm vụ, công tác phối hợp, chế độ, chính sách. Đối với lực lượng Công an xã hiện nay sẽ tiếp tục được sử dụng tham gia thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự tại cơ sở, phát huy nguồn nhân lực tại chỗ.

Hiện nay, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an đang phối hợp thực hiện thí điểm bố trí Công an chính quy đảm nhiệm chức danh Công an xã ở một số địa phương để rút kinh nghiệm trước khi triển khai thực hiện trong toàn quốc, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, tham mưu, xây dựng, hoàn thiện các cơ sở pháp lý về tổ chức, hoạt động của CAND trình cấp có thẩm quyền; đào tạo, bồi dưỡng, chuẩn bị nguồn nhân lực trên cơ sở không tăng tổng biên chế và các điều kiện cần thiết khác để triển khai thực hiện chính quy Công an xã. Sau một thời gian thực hiện, đến nay có thể đánh giá, nhìn nhận bước đầu hiệu lực, hiệu quả công tác Công an sau khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Bộ Công an như thế nào, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Tô Lâm: Tổ chức bộ máy Bộ Công an tiếp tục được đổi mới, sắp xếp tập trung, thống nhất, chuyên sâu, theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Công an cơ bản không thay đổi. Lực lượng Công an đã bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Thủ tướng Chính phủ; chủ động tham mưu với Đảng, Nhà nước các vấn đề cơ bản, chiến lược; thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, đạt và vượt các mục tiêu, yêu cầu đề ra. 

Tình hình trật tự, an toàn xã hội có chuyển biến tích cực, kiềm chế sự gia tăng của tội phạm, tỷ lệ điều tra, khám phá các vụ án hình sự năm sau cao hơn năm trước. Đã có 34.028 tập thể, cá nhân có nhiều thành tích xuất sắc được các cấp khen thưởng trong năm 2018, qua đó tạo hình ảnh đẹp và củng cố niềm tin của nhân dân đối với lực lượng Công an. 

Điều đó chứng minh, lực lượng CAND ngày càng trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt, chủ động và tích cực trong góp phần giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, bảo đảm vững chắc lợi ích, an ninh quốc gia, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống.

Thực hiện các Nghị quyết của Đảng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong thời gian qua, nhiều vụ việc sai phạm đã được các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra, điều tra, làm rõ, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, được dư luận nhân dân đồng tình, ủng hộ. Trên cương vị Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (PCTN), Bộ trưởng có đánh giá gì về công tác này?

Bộ trưởng Tô Lâm: Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” đã xác định rõ công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng là yêu cầu, nhiệm vụ cấp bách, phải làm quyết liệt. 

Hiện nay, cùng với việc xây dựng, hoàn thiện thể chế thì công tác thanh, kiểm tra, điều tra, xử lý nghiêm hành vi tham nhũng đang trở thành “xu thế không ai có thể ngoài cuộc”. Công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng được triển khai quyết liệt, thực hiện nghiêm túc theo kết luận tại các phiên họp của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN. 

Cùng với việc thanh tra, kiểm tra, xử lý kỷ luật hành chính, các cơ quan tiến hành tố tụng đã tập trung điều tra, truy tố, xét xử nghiêm các vụ án tham nhũng, kinh tế trên tinh thần kiên quyết, khách quan, công khai, minh bạch (trong đó có cán bộ cao cấp đương chức và nghỉ hưu mắc sai phạm). Đối với lực lượng CAND, Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ rất quan tâm công tác xây dựng lực lượng, làm trong sạch nội bộ, có thái độ nghiêm khắc, kiên quyết với các hành vi sai phạm, tiêu cực, không có vùng cấm, không có trường hợp ngoại lệ.

Thưa Bộ trưởng, năm 2019 là năm tiến hành nhiều nội dung quan trọng chuẩn bị Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Bối cảnh tình hình mới đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ đối với lực lượng CAND trong năm tới như thế nào?

Bộ trưởng Tô Lâm: Chúng ta đã đi qua hơn nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi cơ bản, công tác bảo đảm ANTT và xây dựng lực lượng CAND đang đứng trước những khó khăn, thách thức rất lớn. Tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch, phản động đẩy mạnh thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”, tác động “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. 

Các yếu tố an ninh truyền thống và phi truyền thống đặt ra nhiều thách thức đối với sự nghiệp bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Năm 2019, nhiều luật mới liên quan đến công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, hoạt động của lực lượng Công an có hiệu lực thi hành (Luật CAND sửa đổi; Luật Đặc xá; Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước...), đòi hỏi chúng ta phải có kế hoạch triển khai, bảo đảm phát huy đầy đủ hiệu lực, hiệu quả trong thực tiễn.

Trong bối cảnh đó, lực lượng CAND tiếp tục phát huy truyền thống và thành tích đạt được, đoàn kết thống nhất, nêu cao tinh thần, ý thức trách nhiệm, xác định chủ đề công tác năm 2019 là “Hoàn thiện thể chế, tăng cường cơ sở”, và phương châm hành động là “Chủ động, nêu gương, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả”, nắm chắc tình hình, nhận thức rõ thời cơ, thuận lợi cũng như những khó khăn, thách thức, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước các chủ trương, giải pháp phù hợp, triển khai các biện pháp bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, xóa bỏ các yếu tố là nguyên nhân làm nảy sinh tội phạm, xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng trong sạch vững mạnh, phát huy trách nhiệm nêu gương, làm cho “quân tinh, tướng mạnh, thực sự trong sạch, liêm chính”, góp phần xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh, tạo môi trường hòa bình, ổn định, phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội và đối ngoại của đất nước.

Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Nguồn: Báo CAND