“Kinh nghiệm từ thực tiễn triệu tập điều tra viên tham dự phiên tòa trong một số vụ án điển hình”

Buổi tọa đàm có sự tham dự của Thượng tướng, PGS. TS Nguyễn Văn Thành, Thứ trưởng Bộ Công an, Thiếu tướng, GS. TS Trần Minh Hưởng, Giám đốc Học viện, các đồng chí trong Ban Giám đốc Học viện; Tiến sĩ Hoàng Mạnh Hùng, Thẩm phán cao cấp Phó Chánh tòa TAND cấp cao tại thành phố Hà Nội; Luật sư Nguyễn Huy Thiệp, Liên đoàn Luật sư Việt Nam; đại diện điều tra viên của một số công an các đơn vị địa phương và các học viên tham gia lớp bồi dưỡng kỹ năng tham dự phiên tòa cho điều tra viên Khóa 3 năm 2020.

Theo quy định tại Điều 296, Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, trong quá trình xét xử khi xét thấy cần thiết, Hội đồng xét xử có thể triệu tập Điều tra viên người có thẩm quyền tiến hành tố tụng đã thụ lý giải quyết vụ án và những người khác đến phiên tòa để trình bày về các vấn đề liên quan đến vụ án. Đây là quy định mới có ý nghĩa rất lớn đối với quá trình giải quyết vụ án, tác động trực tiếp đến hoạt động điều tra, ảnh hưởng đến việc công nhận hoặc bác bỏ kết quả điều tra của cơ quan điều tra tại phiên tòa. 

Thực tế cho thấy, bên cạnh các kết quả đã đạt được có những Điều tra viên tại phiên tòa còn lúng túng, chưa làm rõ được những vấn đề trong kết luận điều tra, ảnh hưởng đến kết quả giải quyết vụ án và một phần uy tín của Cơ quan điều tra. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do Điều tra viên chưa được trang bị đầy đủ các kỹ năng trước và trong khi tham gia phiên tòa như: việc củng cố chứng cứ, tài liệu, tham gia hỏi, đề nghị hỏi, chuẩn bị và tiến hành tranh luận, giải quyết và bảo vệ cho kết luận điều tra tại phiên tòa…

Do vậy, công tác bồi dưỡng kỹ năng tham dự phiên tòa cho Điều tra viên là yêu cầu cấp thiết hiện nay, nhằm kịp thời trang bị những kiến thức, kĩ năng cần thiết khi tham dự phiên tòa cho Điều tra viên của Công an các đơn vị, địa phương.

Tại buổi tọa đàm, các đại biểu đã trao đổi, làm rõ căn cứ, cơ sở pháp lý, trong đó có một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 có liên quan đến việc triệu tập điều tra viên tham dự phiên tòa; thực tiễn triệu tập điều tra viên tham dự phiên tòa xét xử vụ án hình sự và kinh nghiệm đối với điều tra viên khi được triệu tập tham dự phiên tòa.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng thẳng thắn trao đổi những vấn đề cần được điều tra viên quan tâm trong quá trình điều tra vụ án và khi tham dự phiên tòa xét xử vụ án hình sự như: việc đảm bảo tính hợp pháp của chứng cứ, tính khách quan, minh bạch trong quá trình điều tra; nắm vững phạm vi trách nhiệm, nghĩa vụ của điều tra viên khi tham dự phiên tòa; có sự chuẩn bị chu đáo, nghiêm túc về tài liệu, nhận thức và tâm lý trước khi tham dự phiên tòa…

Phát biểu tại buổi tọa đàm, Đại tá, PGS. TS Phạm Công Nguyên, Phó Giám đốc Học viện chia sẻ: những ý kiến phân tích, trao đổi thẳng thắn cùng những kinh nghiệm quý báu của các khách mời tại buổi tọa đàm sẽ giúp điều tra viên đúc kết được những kinh nghiệm hay cho việc nghiên cứu hồ sơ vụ án, các kỹ năng trình bày tại phiên tòa, tham gia tranh luận, phát biểu tại phiên tòa, kỹ năng xử lý các tình huống; luôn tự tin, bình tĩnh, bản lĩnh, bảo vệ được những quan điểm của mình trước phiên tòa.

Đồng thời đồng chí Phó Giám đốc cũng yêu cầu Khoa Luật là đơn vị trực tiếp phụ trách lớp cần tiếp thu ý kiến của các đại biểu để bổ sung, cập nhật chương trình đào tạo nhằm nâng cao chất lượng bồi dưỡng kỹ năng tham dự phiên tòa cho điều tra viên trong thời gian tới. Đây là những tài liệu có giá trị trong công tác nghiên cứu và giảng dạy của Học viện. 

Tại buổi tọa đàm Thượng tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Thành, Thứ trưởng Bộ Công an đã đánh giá cao công tác tổ chức bồi dưỡng kỹ năng tham dự phiên tòa cho điều tra viên trong CAND trong thời gian qua của Học viện. Trong đó, nổi bật nhất là công tác tổ chức tham quan thực tế các phiên tòa tại tòa án Cấp cao tại Hà Nội, tổ chức các phiên tòa giả định, tọa đàm khoa học trao đổi kinh nghiệm tại Học viện.

Đồng chí Thứ trưởng hy vọng, buổi tọa đàm sẽ mang lại nhiều kiến thức lý luận và thực tiễn qua đó hỗ trợ có hiệu quả cho các học viên về phương pháp, kỹ năng giải quyết vụ án hình sự nói chung và kỹ năng tham dự phiên tòa nói riêng, luôn chủ động trong quá trình đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Đây cũng là cơ hội để các học viên giao lưu, trao đổi hiểu biết, kinh nghiệm và tạo điều kiện thuận lợi để các học viên phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau trong công tác ở từng địa phương và trên phạm vi toàn quốc.

PV